Hoewel ik weleens eerder in aanraking was gekomen met yoga, ging bij mij pas echt de knop om toen ik The Body Keeps the Score van Bessel van der Kolk in handen kreeg. In dit boek legt Van der Kolk uit hoe yoga mensen met trauma kan helpen om hun lichaam te voelen, emoties te reguleren en hun zenuwstelsel te kalmeren.
Na een diagnose CPTSS zocht ik naar manieren om mijn klachten te reguleren. Het boek is mega dik en behoorlijk overweldigend, maar toen ik de inhoudsopgave bekeek en het hoofdstuk over yoga zag, was mijn interesse gewekt. Op Curaçao wist ik dat yoga toegankelijk was, terwijl veel andere aanbevelingen uit het boek toentertijd moeilijk of niet te realiseren waren. Ik sloeg het hoofdstuk open en kan zonder overdrijven zeggen dat het mijn hele koers heeft veranderd in de afgelopen vijf jaar.
Trauma zit niet alleen in je hoofd
Veel mensen die een traumatische ervaring hebben meegemaakt, voelen zich losgekoppeld van hun lichaam of ervaren constante spanning en onrust. Van der Kolk laat zien dat trauma het zenuwstelsel kan ontregelen: spieren blijven gespannen, emoties zijn moeilijk te reguleren en het gevoel van veiligheid verdwijnt. Yoga kan helpen dit patroon te doorbreken door je lichaam bewust te maken en je te leren luisteren naar je grenzen. Van der Kolk vertelt het voorbeeld van Annie, een vrouw die als kind ernstig werd misbruikt. Door yoga leerde ze stap voor stap haar lichaam weer te voelen, haar ademhaling te volgen en kleine, veilige bewegingen te maken. Dit hielp haar langzaam meer controle en veiligheid in haar lichaam terug te winnen.
Leren je lichaam weer te bewonen
Ademhaling en lichaamsbewustzijn
Een kerncomponent van traumabewuste yoga is het leren observeren van je adem en lichamelijke sensaties. Door te voelen hoe je borstkas uitzet en krimpt of hoe je voeten de grond raken, leer je dat sensaties tijdelijk zijn en dat je ze kunt verdragen. Dit helpt om het zenuwstelsel te kalmeren, vooral het parasympathische systeem, dat ontspanning stimuleert.
Langzame, veilige oefeningen
Yoga in dit kader is niet prestatiegericht. Het gaat erom langzaam te bewegen, spieren te voelen en te merken wat er gebeurt in je lichaam. Sommige houdingen, zoals de “Happy Baby”-houding, kunnen intens voelen voor mensen met seksueel trauma. Het veilig leren aannemen van zulke houdingen helpt om controle en comfort terug te winnen in het eigen lichaam.
Interoceptie: leren voelen wat er gebeurt
Yoga helpt bij het ontwikkelen van interoceptie: het vermogen om signalen van je lichaam te voelen en te interpreteren. Mensen die trauma hebben meegemaakt, zijn vaak “uitgeschakeld” in hun lichaam en voelen spanning of angst zonder dit te herkennen. Yoga leert ze deze sensaties te observeren, zonder erdoor overspoeld te raken, en helpt zo emoties te reguleren.
Wetenschappelijke achtergrond
Van der Kolk bespreekt hoe yoga het autonome zenuwstelsel beïnvloedt. Mensen met PTSS hebben vaak een ontregeld zenuwstelsel, waardoor ze overdreven reageren op stress of juist verlamd raken. Yoga helpt dit systeem weer in balans te brengen, bijvoorbeeld door ademhaling en houdingen die hartslag en ademhaling synchroniseren. Studies tonen aan dat mensen met trauma door yoga beter hun arousal kunnen reguleren en een sterker gevoel van verbinding met hun lichaam ontwikkelen.
Yoga als aanvulling op therapie
Yoga ondersteunt het herstelproces bij trauma en PTSS, maar vervangt geen psychotherapie of EMDR. Het helpt om lichamelijke sensaties te herkennen, te tolereren en zo gevoelens en herinneringen die eerder overweldigend waren stap voor stap te verwerken.
Conclusie
Yoga kan een fijn maar ook krachtig middel zijn om weer contact te maken met je lichaam, emoties te reguleren en innerlijke rust te vinden. Het helpt mensen met trauma langzaam hun lichaam te herontdekken, veiligheid en controle terug te winnen en stap voor stap hun leven te herwinnen. Het is geen vervanging voor therapie, maar het kan een waardevolle aanvulling zijn die het herstelproces ondersteunt.
Wil je in de veilige omgeving van een privésessie traumabewuste yoga op Curaçao ervaren? Neem dan gerust vrijblijvend contact met mij op.