Yoga is voor veel mensen vooral bekend als een manier van bewegen. Vaak denken we aan uitdagende houdingen waarvoor je flexibel, sterk en lenig moet zijn. Maar yoga is veel meer dan dat. Achter de houdingen (asana’s) schuilt een lange traditie en filosofie van innerlijke rust en bewustzijn. Ik schreef er eerder al wat meer over in deze post.
Yoga Nidra is een bijzondere vorm van yoga die meestal liggend op een mat wordt beoefend. Door middel van meditatie, zoals een bodyscan of een rotatie door het lichaam, ontspant je lichaam volledig terwijl je bij bewustzijn blijft, helder en alert. Zo kom je in een staat tussen waken en slapen. De naam betekent letterlijk ‘yogische slaap’.
Yoga Nidra kent een lange geschiedenis. De praktijk vindt haar wortels in Indiase bronnen zoals de tantra’s, de Upanishads en de Yoga Sutra’s van Patanjali, waarin al werd geschreven over diepe ontspanning en bewustzijnsontwikkeling. In de vorige eeuw ontwikkelde Swami Satyananda Saraswati moderne methoden die deze eeuwenoude kennis combineren met praktische technieken, waardoor Yoga Nidra voor iedereen toegankelijk werd.
In de praktijk betekent dit dat je tijdens Yoga Nidra in een diepe rust glijdt. Je zintuigen trekken zich terug, je ademhaling vertraagt en je lichaam schakelt over naar herstelmodus. Toch blijft je bewustzijn actief. Het is een zachte, bewuste ontspanning waarin je tegelijk rustig en helder bent.
Yoga Nidra kan veel losmaken. Het helpt om oude spanningen, emoties en mentale patronen los te laten. Het is een milde manier om te herstellen, je hoofd leeg te maken en een diepe innerlijke rust te ervaren. Soms val je in slaap tijdens een sessie, maar het is eigenlijk de bedoeling dat je alert en aanwezig blijft. Ook als je toch even wegdommelt, profiteert je lichaam van de diepe ontspanning en kan het opladen.
Tijdens een sessie doorloop je verschillende bewustzijnsstadia: waken, dromen, diepe slaap en Turiya. Turiya is een staat voorbij gewone slaap- en waakervaring. Je bent volledig helder en rustig, zonder actief te denken of te reageren op prikkels van buitenaf. Het geeft een gevoel van stilte, focus en balans, en helpt je inzicht te krijgen in jezelf en je emoties. Zo wordt Yoga Nidra een reis door je eigen bewustzijn die lichaam en geest vernieuwt en je dichter bij jezelf brengt.
Voordelen van Yoga Nidra
Als het aan mij lag, zou Yoga Nidra in elke yogastudio op Curaçao een vaste plek op het rooster krijgen, want de voordelen zijn eindeloos. Regelmatige beoefening kan onder andere het volgende bieden:
- Vermindering van stress en angst: het kalmeert je zenuwstelsel en verlaagt stresshormonen.
- Betere slaap: helpt makkelijker in te slapen en verbetert de slaapkwaliteit.
- Meer lichaamsbewustzijn: je leert beter voelen wat je lichaam nodig heeft, zoals spanning of ontspanning.
- Verbeterde focus en concentratie: je geest wordt helder en je kunt informatie makkelijker verwerken en onthouden.
- Emotionele balans: je krijgt gedachten en gevoelens beter in perspectief, wat rustiger en veerkrachtiger maakt.
- Vermindering van pijn: ontspanning kan pijn verlichten door het zenuwstelsel te stimuleren.
- Creativiteit en probleemoplossend vermogen: in de staat tussen waken en slapen ontstaan nieuwe inzichten en ideeën.
- Zelfzorg en welzijn: je richt je energie naar binnen, wat voedend is en helpt te herstellen.
Tijdens Yoga Nidra ligt de nadruk op ontspanning en herstel. Het kan helpen de schadelijke effecten van langdurige stress te verminderen. Door de diepe ontspanning neemt de productie van stresshormonen af en wordt het parasympathische zenuwstelsel geactiveerd. Dat vertraagt de hartslag, verlaagt de bloeddruk en ondersteunt een goede spijsvertering. Bovendien kan Yoga Nidra invloed hebben op belangrijke neurotransmitters zoals dopamine, serotonine, GABA en endorfines, waardoor je je energieker en meer in balans kunt voelen.
Verschillende benaderingen van Yoga Nidra
Yoga Nidra is een evoluerende beoefening die zich door de jaren heen heeft aangepast aan verschillende culturen en behoeften. Enkele bekende benaderingen/scholen zijn:
- Satyananda Yoga Nidra™ (Bihar): een gestructureerde methode met duidelijke instructies en visualisaties, gericht op mentale, emotionele en fysieke ontspanning. Zeer geschikt voor beginners of mensen met een drukke geest.
- Himalaya Institute Yoga Nidra: een open stijl met veel stilte en aandacht voor de adem. Beoefenaars worden hier door een langere lichaamsrotatie geleid en vullen de ervaring zelf in.
- iRest™ (Integrative Restoration): ontwikkeld door Richard Miller, gericht op persoonlijke ontwikkeling en traumaherstel. Hierbij ligt de nadruk op het voelen van tegenstellingen, zoals stress en rust, om negatieve emoties te verwerken en los te laten.
Daarnaast bestaan er nog andere benaderingen zoals Yoga Nidra Network en I Am Yoga Nidra™, die elk hun eigen accenten toevoegen. Ondanks de verschillen blijft het centrale doel van Yoga Nidra hetzelfde: een zachte, effectieve manier om lichaam en geest te ontspannen, tot rust te komen en jezelf beter te leren kennen.
Yoga Nidra is een zachte, niet-invasieve manier om lichaam en geest te ondersteunen. Het kan een waardevolle toevoeging zijn voor ontspanning, herstel en innerlijke groei. Wil je zelf ervaren hoe het is om volledig te ontspannen terwijl je geest helder blijft? Op Curaçao is het mogelijk om een privésessie Yoga Nidra te boeken, in een veilige en rustige setting.